پایان نامه بررسی بسترهای موثر بر استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در ادارات

شرح مختصر:

بودجه شاهرگ حياتي دولت است، زيرا دولت تمام فعاليت­هاي مالي خود، اعم از كسب درآمد و پرداخت هزينه­ها براي اجراي برنامه­هاي متعدد و متنوع خود را در چارچوب قانون بودجه انجام مي­دهد. بنابراين بودجه آيينه تمام نماي همه برنامه­ها و فعاليت­هاي دولت بوده و نقش بسيار مهم و حياتي در توسعه اقتصادي ملي ايفا مي­نمايد.

بودجه­بندي را«فرآيند تخصيص منابع محدود به نيازهاي نامحدود» مي­دانند. مجموع كوشش­هائي كه صرف تدوين بودجه و تخصيص منابع مي­شود به منظور«حداكثر استفاده» از منابعي است كه معمولاً در حد كفايت نمي­نمايند و به اصطلاح اقتصادي«كمياب»هستند. بنابراين در راه رسيدن به«اهداف مطلوب» ضرورت دارد به نحوي از هر يك از منابع محدود استفاده گرد كه در تبديل كل منابع به پول بتوان گفت با حداقل هزينه، حداكثر استفاده به عمل آمده است(آيت الهي،1374).

بودجه هدف­ها و راهبردها را به صورت عبارت­هاي مالي در آورده و راه اجري برنامه و كنترل پيشرفت آنها را مي­نمايد. سازمان­ها به سه دليل عمده به بودجه بندي نيازمندند: نشان دادن مفهوم مالي برنامه­ها؛ شناساندن منابع مورد نياز اجراي برنامه­ها؛ و به دست آوردن معيارهاي سنجش، نظارت و كنترل نتيجه­ها در مقايسه با برنامه ها(رضائي نژاد،1375).

با توسعه وظايف دولت وافزايش سريع هزينه­هاي دولتي و پيوند آن با وضعيت عمومي اقتصاد كشور، كنترل مخارج اهميت خود را از دست داد و نياز به بهبود در سيستم­هاي، برنامه­ريزي، كنترل و مديريت منابع بخش عمومي مطرح گرديد تا تصميم گيرندگان را قادر سازد ديد وسيع­تري پيدا كرده و اطلاعات وسيعي در مورد نتايج عملكردها و هزينه هاي اجراي فعاليت­ها داشته باشد. اين امر موجب توجه دولت ها به اقتصادي بودن، كارايي و اثربخشي منابع دولت به عبارتي مديريت مالي دولت شد(اردکانی وهمکاران،1388: 142). مواجهه با اين شرايط نه تنها نياز به بهبود روش ها و رويه هاي بودجه بندي موجود براي افزايش هماهنگي سيستم را مطرح ساخت، بلكه بعد جديدي براي تصميم­گيري در مديريت ومديريت مالي دولتي افزود يعني سيستم بودجه­ريزي عملياتي و برنامه­اي را براي بازنگري و ارزيابي مديريت فعاليت­هاي دولتي مطرح ساخت. ويژگي و وجه تمايز اين سيستم از سيستم بودجه متداول، تأكيد روي اهداف، نتايج و منابع حاصل از هريك از اقلام هزينه­ها و يافتن پاسخ به اين سوال بود كه درآمدها به چه منظور خرج مي شود. در سيستم بودجه­ريزي عملياتي وجود يك نظام جامع اطلاعات مديريت با رويكرد فناوري اطلاعات لازم است. كه اين سيستم جامع بايد فصول مختلف و برنامه­هاي مختلف را با رويكردهايي بر مبناي برنامه­ريزي رياضي و بهينه به هم ارتباط داد. بدين ترتيب صرفه­جويي قابل توجهي در منابع مالي و ريالي كشور ناشي از شناخت فعاليت­هاي زائد، موردي كاري و دوباره كاري ها پديد مي آيد(عادل آذر،1386).

 در ايران علي­رغم توسعه روزافزون وظايف و برنامه­هاي دولت و ضرورت استقرار يك سيستم اطلاعاتي مؤثر و مفيد در مديريت مالي سازمان­هاي دولتي، حسابداري دولتي تحول و دگرگوني اساسي و قابل ملاحظه اي نداشته است و با توجه به ارتباط مستقيم مديريت مالي سازمان­هاي دولتي با بودجه مصوب سالانه دولت و اهميت كنترل بودجه­اي در حسابداري دولتي، لذا جهت­گيري هدف­هاي دولت در بعد اقتصادي با توجه به موارد ذيل حائز اهميت است: ارتقاء كيفيت ارائه خدمات به مردم؛ استفاده بهينه از منابع و ظرفيت­هاي موجود؛ فراهم آوردن زمينه­هاي استاندارد كردن خدمات دستگاه­هاي دولتي؛ افزايش انگيزه كاركنان و مديران و اعطاي اختيارات لازم به آنان؛ جايگزيني كنترل نتايج فعاليت­ها به جاي كنترل مراحل انجام كار(گارنر[1]،2007).

عمليات سازمان درصورتي كارآمد و اقتصادي است كه به توليد كالاها و يا ارائه خدمات مفيد و مورد انتظار منجر شود، زيرا كارآمدترين توليدكننده هر محصول كه تقاضايي براي آن وجود ندارد، ناگزير از تعطيل كار خود است. با وجود اين، بسياري از شركت­هاي دولتي هنوز بر مبناي اصل چگونگي انجام عمليات به جاي تعيين نوع عمليات و دلايل انجام كار مي كنند.

بودجه بندی عملیاتی با الزام دستگاه های اجرایی به تمرکز بر نتایج برنامه ها، سعی در بهبود اثربخشی، کارایی و پاسخگویی برنامه­های دولت دارد. این سیستم از طریق تولید و ارائه بهتر در مورد اثربخشی هزینه­ها و برنامه­های دولت، به دنبال کمک به مدیران برای بهبود عملکرد برنامه­ها می­باشد و هدف آن ایجاد پیوندی روشن­تر و نزدیک­تر بین منابع و نتایج می­باشد. این سیستم در جهت تخصیص هدفمند اعتبارات به برنامه­ها و فعالیت­ها، شفاف سازی فرآیند بودجه­ریزی، ایجاد ارتباط بین بودجه­ریزی و نتایج عملکرد، سنجش اثربخشی و کارایی برنامه­ها و فعالیت­ها گام بر می دارد. در واقع بودجه­ريزي عملياتي به دنبال افزايش درك تصميم گيران از پيوند هاي منابع درخواستي و نتايج عمليات مورد نظر است. اين مسأله براي حفظ و نهادينه كردن اصلاح مديريت عملياتي نيز داراي اهميت است. اگر نتيجه اين عمل، اطلاعات عملكردي بهتر و قابل اتكاتر باشد، مي­تواند فرآيند بودجه­ريزي را به عنوان مهمترين فرآيندهاي مالي ساليانه دولت كه به بررسي و بازبيني منظم برنامه ها و فعاليت ها مي­پردازد، بهبود بخشد. بنابراین در سازمان­هاي دولتي، معمولاً قوانين و مقررات، استانداردهاي كنترل كننده براي كاركنان محسوب مي­شوند و لازم است باتوجه به حركت جدي دولت به سمت آزادسازي اقتصاد و ايجاد بازارهاي رقابت، توجه به هزينه­ها و نحوه تهيه بودجه و عملياتي تر شدن آن هرچه بيشتر مورد توجه قرار گيرد (امیرخانی،1389).

فهرست مطالب

• چکیده 1
• فصل اول کلیات تحقیق
• 1-1- مقدمه 3
• 1-2- بیان مسئله 4
• 1-3- اهمیت و ضرورت. 8
• 1-4- اهداف پژوهش.. 12
• 1-4-1- هدف اصلی. 12
• 1-4-2- اهداف فرعی. 12
• 1-5- سؤال های تحقیق. 12
• 1-6-  تعريف مفهومی و عملیاتی متغیرها 12
• 1-6-1- تعاریف نظری. 12
• 1-6-2- تعاریف عملیاتی. 13
• 1-7- قلمرو زمانی، مکانی و موضوعی تحقیق. 13
• فصل دوم مبانی نظری تحقیق
• 2-1- مقدمه 15
• 2-2- فلسفه وجودي بودجه 15
• 2-2-1- واژه شناسي بودجه 15
• 2-2-2- تعريف بودجه 16
• 2-2-3- تاریخچه بودجه در جهان. 17
• 2-2-4- تاریخچه بودجه در ایران. 17
• 2-2-5- سير تكوين بودجه 18
• 2-2-6- بودجه به عنوان ابزار كنترل. 18
• 2-2-7- بودجه به عنوان ابزار مديريت مالي. 19
• 2-2-8- بودجه به عنوان ابزار برنامه ريزي. 19
• 2-2-9- بودجه به عنوان ابزار راهبردي (استراتژيك) 20
• 2-2-10- مراحل بودجه 20
• 2-2-11- اصول بودجه 21
• 2-2-11-1- اصل سالانه بودن بودجه 21
• 2-2-11-2- اصل تعادل بودجه 21
• 2-2-11-3- اصل وحدت بودجه 22
• 2-2-11-4- اصل كامليت يا جامعيت بودجه 22
• 2-2-11-5- اصل شامليت يا تفصيل بودجه 22
• 2-2-11-6- اصل تخصيص و عدم تخصيص بودجه 23
• 2-2-11-7- اصل انعطاف پذيري. 23
• 2-2-11-8- اصل تحديدي بودن هزينه ها 24
• 2-2-11-9- اصل تخميني بودن درآمدها 24
• 2-2-11-10- اصل تنظيم بودجه بر مبناي عمليات. 25
• 2-2-11-11- اصل تقدم درآمد بر مخارج. 25
• 2-2-11-12- اصل تفكيك هزينه هاي مستمر از غير مستمر 26
• 2-3- بودجهریزی. 26
• 2-3-1- دلایل اهمیت نظام بودجه بندی. 26
• 2-3-2- اهداف کلان بودجه بندی. 26
• 2-3-3- روش هاي بودجه ريزي. 27
• 2-3-3-1- بودجه ريزي متداول ( خطی ) 27
• 2-3-3-2- بودجه ريزي افزايشي. 27
• 2-3-3-3- بودجه برنامه اي. 28
• 2-3-3-4- بودجه بندي بر مبناي صفر 29
• 2-3-3-5- نظام طرح ريزي، برنامه ريزي و بودجه بندي. 29
• 2-3-4- بودجه ريزي عملياتي. 30
• 2-3-4-1- ارتباط منابع با نتایج مورد انتظار 31
• 2-3-4-2- ارتباط منابع با نتایج واقعی. 31
• 2-3-4-3- مسير وخاستگاه بودجه ريزي عملياتي. 32
• 2-3-4-4- اهداف بودجه‌ريزي عملياتي. 33
• 2-3-4-5- ویژگی های بودجه ریزی عملیاتی. 34
• 2-3-4-6- ویژگی های بودجه ریزی عملیاتی در راستای ارزیابی عملکرد مدیران  34
• 2-3-4-7- مزاياي بودجه ريزي عملياتي. 34
• 2-3-4-8- روش هاي برآورد بودجه ريزي عملياتي. 35
• 2-3-4-9- چالش هاي بودجه ريزي عملياتي. 37
• 2-3-4-10- الزامات بودجه ريزي عملياتي در ايران. 37
• 2-4- مشکلات بودجهريزي در ايران. 38
• 2-5- الزامات بودجه ریزی عملیاتی. 39
• 2-5-1- عوامل کلیدی مؤثر در اجرای بودجهریزی عملیاتی  43
• 2-5-2- مشکلات پیاده سازی بودجه عملیاتی. 44
• 2-5-2-1- عوامل محیطی. 44
• 2-5-2-2- عامل فنی و فرایندی. 44
• 2-5-2-3- عامل انسانی. 44
• 2-6- مقایسه نظام بودجه ریزی عملیاتی دربرخی کشورها 45
• 2-7- بسترهای پیاده سازی بودجه ریزی عملیاتی. 47
• 2-8- پیشینه تحقیق. 48
• 2-8-1- تحقیقات داخلی. 48
• 2-8-2- تحقیقات خارجی. 51
• 2-9-  چهارچوب نظری تحقیق. 53
• 2-10- فرضيه‏هاي تحقیق. 55
• فصل سوم روش شناسی تحقیق
• 3-1- مقدمه 57
• 3-2- روش شناسی تحقیق. 57
• 3-3- ابزار گردآوري داده‏ها 58
• 3-4- ویژگی فنی ابزارِ تحقیق(پایایی و روایی) 58
• 3-5- جامعه آماري، روش نمونه‏گيري و حجم نمونه 62
• 3-6- روش‌ها و ابزار تجزيه و تحليل داده‏ها 63
• فصل چهارم یافته های تحقیق
• 4-1- مقدمه 65
• 4-2- یافتههای پژوهش.. 65
• 4-2-1- یافته های توصیفی جنسیت. 66
• 4-2-2- یافته های توصیفی وضعیت سن. 67
• 4-2-3- یافته های توصیفی سابقه خدمت. 68
• 4-2-4- یافته های توصیفی تحصیلات. 69
• 4-2-5- یافته های توصیفی وضعیت استخدامی. 70
• 4-3- فرضیه های پژوهش.. 71
• 4-3-1- عوامل محیطی بر استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در سازمان ثبت احوال تأثیرگذار است. 71
• 4-3-2- عوامل سازمانی بر استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در سازمان ثبت احوال تأثیرگذار است. 73
• 4-3-3- عوامل انسانی بر استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در سازمان ثبت احوال تأثیرگذار است. 75
• 4-3-4- آزمون فریدمن. 77
• فصل پنجم بحث و نتیجه گیری
• 5-1- مقدمه 79
• 5-2- نتیجه گیری و بحث. 79
• 5-2-1- بین عوامل محیطی و استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در سازمان ثبت احوال رابطهای معنادار وجود دارد. 80
• 5-2-2- بین عوامل سازمانی و استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در سازمان ثبت احوال رابطه ای معنادار وجود دارد. 80
• 5-2-3- بین عوامل انسانی و استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در سازمان ثبت احوال رابطه ای معنادار وجود دارد. 81
• 5-3- پیشنهادها 81
• 5-3-1- پیشنهاد کاربردی. 81
• 5-3-2- پیشنهاد جهت تحقیقات آتی. 82
• 5-4- موانع و محدودیتهای پژوهش.. 82
• منابع و مأخذ

توجه ، توجه خیلی مهم : لطفا ایمیل خود را بدون www وارد کنید و از درستی ایمیل خود مطمئن باشید زیرا یک نسخه از فایل علاوه بر نمایش بعد از پرداخت، به صورت خودکار به ایمیل شما ارسال می گردد.

بعد از پرداخت آنلاین توسط کارتهای بانکی تحت شتاب لینک دانلود فایل بصورت اتوماتیک برای شما آزاد و نمایش داده می می شود و همچنین اگر در هنگام خرید ایمیل خود را وارد کرده باشید یک نسخه از فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.

راهنمای دانلود :

ابتدا بر روی گزینه خرید در بالا کلیک کنید سپس نام و ایمیل خود را در کادر وارد و بر روی گزینه ”خرید “  کلیک کنید.

سپس با انتقال به سامانه پرداخت و انتخاب گزینه ؛ پرداخت از طریق درگاه های بانکی؛  بانک صادر کننده کارت خود را انتخاب و با پرداخت وجه ،لینک  فایل مورد نظر به ایمیل شما بلافاصله ارسال می گردد.

جهت راهنمای پرداخت اینترنتی اینجا کلیک کنید