شرح مختصر :
1-1-مقدمه
جوامع گياهي يکي از مهمترين جنبههاي اکولوژي گياهي است. در واقع با شناخت جوامع گياهي که در بر گيرنده تشخيص زيستگاه ها است ميتوان چگونگي تحول يابي پوشش گياهي را در يک محيط معين پيش بيني نمود. کلمنتس که نظريه ارگانيسمي را توسعه داد، معتقد است که هر جامعه گياهي مانند يک واحد زيستي (موجود زنده) است که هر قسمت آن با ساير قسمتهاي ديگر ارتباط دارد و همچنين بيان کرد که پوشش گياهي در نواحي مختلف به صورت منظم تکرار ميشود. در حالي که گليسون عقيده دارد گرچه جوامع گياهي در يک نقطه از مکان به صورت گروهي از گونهها ديده ميشوند اما اين ترکيب منحصراً مربوط به همان نقطهاي است که وجود دارند. امروزه عقيده بر اين است که توزيع پوشش گياهي به صورت موزاييکي است (ويتاکر و لوين، 1977.، ويتاکر، 195). براي شناخت و تفکيک جوامع گياهي مکاتب مختلفي به وجود آمدهاند. از ميان مكاتب موجود، مكتب زوريخ- مونپليه كه توسط براون – بلانكه در سال 1928 پيشنهاد شده از اهميت خاصي برخوردار است (کنت و کوکر، 1994). پوشش گياهي، شامل کليه گونههاي گياهي و طرز پراکنش مکاني و زماني آنها در يک ناحيه ميباشد و از گونههاي مختلفي تشكيل شده است. گياهان به صورت اجتماعي زندگي ميکنند و در يک اکوسيستم، بين گياهان و ساير اجزاي آن ارتباط تنگاتنگي وجود دارد. از آنجايي که گياهان تحت تأثير عوامل محيطي مانند اقليم، خاك و فيزيوگرافي ميباشند به همين جهت براي ساليان متمادي آنها در طبقهبندي رويشگاه مورد استفاده قرار گرفتهاند تا شرايط رويشگاهي و توليد بالقوه جنگل را نشان دهند (ميرزايي و همکاران، 1386). از طرفي گرد آمدن درختان و درختچهها و ساير گياهان و جانوران کوچک و بزرگ در رويشگاه معين به هيچ وجه تصادفي نيست (احمدي و شيخ السلامي، 1383). پوشش گياهي، شرايط و شايستگيهاي زيادي را در روي زمين براي مطالعه کردن دارد زيرا اولاً توزيع و تعريف تيپهاي مختلف پوشش و جوامع گياهي بعنوان علم فيتوسوسيولوژي معرفي ميشود که در آن، تيپها و جوامع در نقشههاي پوشش گياهي به ترسيم کشيده ميشوند و ثانياً مطالعه روابط گونههاي گياهي و محيط زيست آنها بعنوان زيستگاهي براي جانوران، پرندگان و حشرات، مهمترين نقش را در سرنوشت موجودات کره زمين بازي مينمايد. اثرات ناهمگن بودن محيط بر روي پوشش گياهي به خوبي شناخته شده است و هر چند چنين واکنشهايي از پوشش گياهي در الگوي پراکندگي آنها متجلي ميشود ولي عمدتاً ترکيب گياهي را تغيير داده و در مقياس کلان ظاهر ميگردند (مقدم، 1380). داشتن اطلاعات از پوشش گياهي ممکن است ما را در حل مسائل اکولوژيکي مانند اهداف مديريتي بر پوشش و حفاظت بيولوژيک، کمک کند. در واقع، با مطالعه پوشش گياهي و عوامل مختلف محيطي همچون فيزيوگرافي، خاک و اقليم، ميتوان به پايداري جوامع گياهي و همبستگي اين عوامل با پوشش گياهي پي برد که اين مسئله از جهت توسعه و احياي جوامع جنگلي بسيار مهم و کاربردي است (بصيري، 1382). توصيف پوشش گياهي همواره بخش مهمي از مطالعات اكولوژي را به خود اختصاص داده و ارتباط بين شرايط رويشگاهي و پوشش گياهي توسط محققين مختلفي بررسي شده است. از نظر جغرافيايي، کشور ايران در منطقهاي از نيمکره شمالي واقع شده است که معمولاً فقير از جنگل ميباشد. با اين وجود، به دليل تنوع اقليمي کشور، وسعت زياد آن و رشته کوههاي البرز و زاگرس جنگلهاي متنوعي در آن گسترش يافتهاند. ناحيه رويشي زاگرس به عنوان وسيعترين ناحيه رويشي کشور محسوب ميشود (آريانوند و پيروکيلي، 1374)، که با طول متوسط 1500کيلومتر و عرض 75 کيلومتر بين دو مدار 29 تا 38 درجه عرض شمالي و 45 تا 52 درجه طول شرقي از ارتفاع 650 تا 2700 متر از سطح دريا گسترش دارد (يوسفي و همکاران، 1381) كه از سردشت واقع در استان آذربايجان غربي تا فسا واقع در استان فارس گسترش داشته و شامل استانهاي آذربايجان غربي، کردستان، لرستان، کرمانشاه، ايلام، خوزستان، اصفهان، چهارمحال و بختياري، کهگيلويه و بويراحمد و فارس ميباشد. اين جنگلها نقش بسيار مهمي در جلوگيري از فرسايش خاک، تلطيف آب و هوا و حفاظت محيط زيست منطقه و کشور ايفا ميکنند. همچنين وجود گونههاي متنوع گياهي و جانوري اين منطقه را متمايز از ساير مناطق ساخته و توجه اکثر محققين علوم زيستي را به خود معطوف ساخته است. امروزه اين جنگل ها در معرض تخريب قرار گرفتهاند (فتاحي، 1373). بنابراين اين جنگلها نياز مبرم به حمايت و حفاظت دارند که اين هم نيازمند شناخت بهتر از روابط بين رستنيها و شرايط رويشگاهي در اکوسيستم و تنوع زيستي آن ميباشد که يکي از اهداف مهم مديريت واحدهاي زيست محيطي و دستيابي به اصل توسعه مستمر و پايدار ميباشند.
1-2-کليات
1-2-1- اکولوژي
منابع طبيعي تجديد شونده از مهمترين و در عين حال از گرانبهاترين سرمايههاي طبيعي محسوب ميشوند و نقش بسيار ارزندهاي در توليد فراوردههاي مختلف اعم از غذايي، دارويي و صنعتي دارند (اکبرزاده و رزاقي، 1381) و به عنوان بستر حيات بشر و توسعه پايدار اقتصادي محسوب ميشوند (خليليان و طاهري، 1380). يکي از شيوههاي اصولي نيل به اين پايداري نسبي بوم شناختي، توجه به حفظ و افزايش تنوع گونهاي در اجراي عمليات زيست شناختي است (حقاني و حجتي، 1385). طبق تعريف، به مطالعه ارتباط بين موجودات زنده و محيطشان، اکولوژي گويند. محيط نه تنها در برگيرنده محيط فـيزيكي اسـت بـلكه شرايـط بـيولوژيـكي كه موجود در آن زنـدگي ميكند را در بر ميگيرد . اکولوژي گياهي يکي از شاخههاي اکولوژي است که به مطالعه ارتباط گياهان با عوامل محيطي ميپردازد. پوشش گياهي به لحاظ اکولوژيکي داراي جنبههاي مهمي است چرا که پوشش گياهي به عنوان يکي از اجزاء حياتي يک اکوسيستم، ما حصل توليد اوليه است که اين نيز خود پايه هرم غذايي بوده و در آخر به عنوان زيستگاه عمل ميکند که در آن انواعي از موجودات زيست ميکنند (مصداقي، 1378). با مطالعه اكولوژيك منابع و محيط، ميتوان توازني بين توليد و بهرهبرداري ايجاد نمود.
1-2-3-جامعه گياهي
گونههاي گياهي در طبيعت به تنهايي زندگي نميکنند. آنها همواره به طور جمعي، منطقهاي را اشغال ميکنند. جامعه گياهيبه مجموعهاي از گونههاي گياهي که در يک جاي بخصوص با يکديگر زندگي ميکنند و يک قرابت با همديگر داشته و يا يک اجتماع واضحي را نشان ميدهند، گفته میشود (مصداقي، 1384). يک جامعه گياهي مانند سايرجامعهها از افراد متعددي تشکيل يافته است که در بعضي صفات با يکديگر شباهت دارند وهمين اشتراک منافع و وجود صفات مشترک سبب شده است که در شرايط واحد برويند. يکي ديگر از شاخههاي علم اکولوژي، جامعه شناسي گياهي است که به فيتوسوسيولوژي معروف است که در آن اجتماعات گياهي از نظر ترکيب گونهاي مورد بررسي قرار گرفته ميشود (براون-بلانکه، 1932).
1-2-5- تنوع زيستي
بر اساس نتايج کنفرانس محيط زيست و توسعه سازمان ملل متحد (UNCED) هر گونه تغييرپذيري بين موجودات زنده در تمام منابع شامل: زميني، دريايي، ساير اکوسيستمهاي آبي و فرايندهاي اکولوژيکي آن را تنوع زيستي مينامند که به بررسي تنوع بين گونهها، تنوع در ميان گونهها و تنوع اکوسيستم ها ميپردازد. ارزيابي تنوع زيستي، درک انسان را از تغييرات پوشش گياهي و محيط زيست بهبود ميبخشد. جدا از اهميت اقتصادي، جنگلها تضمين کننده بقا و پايداري آب، خاک و هواي سالم هر سرزميني بوده و پشتوانه مطمئني براي نگهداري و توسعه کشاورزي و ساير منابع تغذيه انسان محسوب ميشوند . اسميت (1996) حفظ تنوع زيستي را به عنوان يکي از مهمترين اهداف در مديريت رويشهاي طبيعي قلمداد کرده و همچنين بيان کرد که رويشگاهي که داراي تنوع زيستي بالايي باشد از پايداري اکولوژيکي و حاصلخيزي بيشتري برخوردار بوده و يک اکوسيستم پايدار و پويا خواهد بود. تنوع گونهاي و تنوع زيستي به طور خيلي گسترده در مديريت منابع طبيعي و اكولوژيكي به كار ميروند. تنوع گونههاي گياهي هميشه با مفهوم پايداري در اکوسيستمهاي جنگلي، همراه بوده است و مطالعه آن به لحاظ فراهم ساختن اطلاعات زيربنايي در تشريح فرآيندهاي اکولوژيکي و به منظور مدلسازي عملکرد و پويايي رويشهاي جنگلي کاربرد فراوان دارد (گايرولاو همکاران، 2011). اصولاً بحث تنوع زيستي بيشتر بر دو موضوع تنوع گونهاي و تنوع اکوسيستمها مطرح است و تنوع گونهاي مهمترين آنهاست.
1-2-5-2- تنوع گونهاي و اجزاي آن
تنوع گونهاي يکي از ويژگيهاي يک جامعه زيستي است و به تنوع در سطح منطقهاي يا محلي ميپردازد و اندازه جمعيتهاي معرف آن گونهها در يک حوزه جغرافيايي معين است. تنوع گونهاي بخش عظيمي از مطالعات تنوع زيستي را به خود اختصاص داده و به طور کلي شامل دو جزء غناي گونهايکه شامل تعداد گونهها در يک مساحت مشخص و يکنواختي چگونگي توزيع فراواني نسبي افراد را در بين گونهها ميباشد.
فهرست مطالب
- چکيده
- فصل اول: کليات
- 1-1-مقدمه و هدف
- 1-2-کليات
- 1-2-1- اکولوژي
- 1-2-3-جامعه گياهي
- 1-2-4- گروه گونه اکولوژيک
- 1-2-5- تنوع زيستي
- 1-2-5-2- تنوع گونهاي و اجزاي آن
- 1-2-5-3-انواع تنوع
- 1-2-5-4- روشهاي اندازهگيري تنوع
- 1-2-5-5- شاخصها و نمايههاي رياضي براي اندازهگيري تنوع
- 1-2-5-5-1-شاخصهاي تنوع گونهاي
- 1-2-5-5-3-شاخصهاي يكنواختي گونهاي
- 1-2-6- فلور
- 1-2-7- زادآوري
- 1-2-8- عوامل محيطي
- 1-2-8-1- فيزيوگرافي
- 1-2-8-1-1- ارتفاع از سطح دريا
- 1-2-8-1-2- جهت جغرافيايي
- 1-2-8-1-3- شيب
- 1-2-8-2- خاک
- 1 -2-8-2-1- خصوصيات فيزيکي
- 1-2-8-2-2- خصوصيات شيميايي
- 1-2-9- روشهاي آماري در آناليز پوشش گياهي
- 1-2-9-1- روش طبقهبندي
- الف- روش تجزيه و تحليل خوشهاي
- ب-تحليل دو طرفه گونههاي معرف (TWINSPAN)
- 1-2-9-2-روشهاي رستهبندي
- – تحليل مولفههاي اصلي (PCA)
- -تحليل تطبيقي غير جهتدار(DCA)
- -تحليل تطبيقي متعارف (CCA)
- فصل دوم: مروري بر پژوهشهاي انجام شده
- فصل سوم: مواد و روشها
- 3-1-منطقه مورد مطالعه
- 3-1-1-زمينشناسي
- 3-1-2- خاكشناسي
- 3-1-3- اقليم منطقه
- 3-1-5- وضعيت اقتصادي و اجتماعي منطقه
- 3-2-روش جمعآوري دادهها
- 3-2-1- روش نمونهبرداري از پوشش گياهي
- 3-2-2-نمونهبرداري از عوامل محيطي
- 3-2-2-1-نمونهبرداري از خاک
- 3-2-2-2-نمونهبرداري از عوامل فيزيوگرافي
- 3-3-روش تحليل گروه گونه اکولوژيک
- 3-3-1-روش تعيين گونههاي شاخص
- 3-3-2- ارتباط بين گروههاي اکولوژيک با عوامل محيطي
- 3-4-روش مطالعه تنوع زيستي
- 3-5-روش مطالعه فلور
- 3-6-روش مطالعه زادآوري
- 3-7-روش آزمايشگاهي شيميايي و فيزيکي خاک:
- 3-7-1- اندازهگيري PH خاک:
- 3-7-2-اندازهگيري هدايت الکتريکيEC خاک:
- 3-7-3-اندازهگيري نيتروژن كل خاك:
- 3-7-4- اندازهگيري فسفر قابل جذب خاک:
- 3-7-5- اندازهگيري پتاسيم قابل جذب:
- 3-7-6-اندازهگيري کربن آلي (مواد آلي خاک):
- 3-7-7- اندازهگيري ميزان آهک خاک (درصد کربنات کلسيم تبادلی خاک):
- 3-7-8- اندازهگيري سديم خاک:
- 3-7-9-تعيين بافت خاک به روش هيدرومتر:
- فصل چهارم: نتايج و بحث
- 4-1- تعيين گروه گونههاي اکولوژيک
- 4-1-1-تعيين گروههاي اکولوژيک و گونههاي شاخص
- 4-1-2- بررسي گروههاي اکولوژيک در ارتباط با عوامل محيطي
- 4-1-2-1- نتايج آناليز CCA
- 4-1-2- 2-نتايج آناليز واريانس و مقايسه ميانگين
- 4-1-3- بحث و نتيجهگيري گروه گونههاي اکولوژيک
- 4-2- نتايج تنوع زيستي
- 4-2-1- نتايج آناليز يک طرفه و مقايسه ميانگين شاخصهاي تنوع زيستي در طبقات مختلف
- 4-3- نتايج زادآوري گونههاي درختي و درختچهاي
- 4-3-3- بحث و نتيجهگيري زادآوري
- 4-4- نتايج بررسي عوامل توپوگرافي در ارتباط با عوامل خاکي و محيطي
- 4-5- بررسي فلورستيك منطقه
- 4-6-نتيجهگيري کلي
- 4-7-پيشنهادات
- منابع مورد استفاده
- پیوست
- عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد : بررسی اكولوژي جوامع گياهي با توجه به عوامل محیطی
- قالب بندی: word و قابل ویرایش
- تعداد صفحات: 199 صفحه
- قیمت: 49000 تومان
کليک جهت خريد کالا ، به منظور پذيرش قوانين و مقررات سايت مي باشد .
توجه ، توجه خیلی مهم : لطفا ایمیل خود را بدون www وارد کنید و از درستی ایمیل خود مطمئن باشید زیرا یک نسخه از فایل نیز به صورت خودکار به ایمیل شما ارسال می گردد.
بعد از پرداخت آنلاین توسط کارتهای بانکی تحت شتاب لینک دانلود فایل بصورت اتوماتیک برای شما آزاد و نمایش داده می می شود و همچنین اگر در هنگام خرید ایمیل خود را وارد کرده باشید یک نسخه از فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
راهنمای دانلود :
- ابتدا بر روی گزینه خرید در بالا کلیک کنید سپس نام و ایمیل خود را در کادر وارد و بر روی گزینه ” خرید که به رنگ ابی است “ کلیک کنید.
- سپس با انتقال به سامانه پرداخت و انتخاب گزینه ؛ پرداخت از طریق درگاه های بانکی؛ بانک صادر کننده کارت خود را انتخاب و با پرداخت وجه ،لینک فایل مورد نظر به ایمیل شما بلافاصله ارسال می گردد.
جهت راهنمای پرداخت اینترنتی اینجا کلیک کنید